در برخی مناطق لرستان رسم تیراندازی همچنان پابرجاست

حسین احمدی، پژوهشگر مسایل اجتماعی لرستان طی یادداشتی که در اختیار گفتار ما ۲۴ قرار داده است، نوشت: تفنگ از قدیم‌ الایام به ‌منظور شکار و دفاع از خود در خانه‌های ما وجود داشت اما الان کاربردش فرق کرده ‌است. حالا مردم، بزرگی را با تفنگ می‌شناسند. کمتر پیش می‌آید که بگویند فلانی آدم بزرگی بود چون برای مثال بین طوایف وساطت می‌کرد که جنگ درنگیرد. معمولا می‌گویند فلان شخص آدم بزرگی بود چون خوب شکار می‌زد. رسم تیراندازی در مراسم هم که از قدیم به‌ جا مانده‌، حالا صورت متفاوتی به خود گرفته ‌است. قبلا در مراسم خاک سپاری اشخاص بزرگ، اسبی را با تفنگ آذین می‌بستند ولی الان هر کسی فوت می‌کند، بازمانده‌ها تفنگ به دست می‌گیرند و باعث فوت چندین نفر می‌شوند. در واقع می‌خواهند احترام و بزرگی عزیزشان را نشان بدهند ولی این کار را با روش ‌های دیگری هم می‌توانند انجام بدهند. مثلا می‌توانند به ‌یاد و احترام عزیزشان نهال بکارند. وقتی می‌گوییم تیراندازی باید ممنوع شود، جایگزین‌ هایی هم باید برایش درنظر بگیریم که مردم استقبال کنند.

چرا این ‌همه کشته و مجروح تیراندازی تاثیر بازدارنده ندارد تا مانع تکرار این حوادث شود؟ خیلی‌ها به پیامد تیراندازی واقف ‌هستند ولی چون اشتباه بودن آن را عمیقا درک نکرده‌اند، در لحظه‌های حساسی مثل از دست دادن یک عزیز، همه‌ چیز را فراموش و از احساسات ‌شان پیروی می‌کنند. به تازگی یکی از آشناها در یک درگیری کشته شد. با تفنگ‌ های مراسم خاک سپاری‌اش می‌شد یک ارتش را مسلح کرد. خانواده متوفی با تیراندازی می‌خواستند نشان بدهند عزیزشان جوان ورزشکار ارزشمندی بوده ‌است و هم قصد داشتند به قاتلان او اعلام آمادگی کنند که منتظر عواقب کارشان باشند! مسئله، فرهنگی است و فقط به تیراندازی در عزا و عروسی محدود نمی‌شود.

نکته مهمی که نباید از آن غافل شویم این است که ناهنجاری‌ها و مشکلات در جامعه زیاد شده ‌است. روی آوردن مردم به رفتارهای پرخطر، هم بر گرفته از وضع موجود است و هم به ‌نوعی اعتراض به آن. خیلی از خانواده‌ها برای مراقبت از خودشان اسلحه نگه می‌دارند چون به ‌کرات شنیده‌ایم که یک عده اوباش‌ سر راه زن و بچه مردم کمین کرده‌اند یا در روز روشن، مسلح ریخته‌اند توی خانه مردم و مال‌شان را برده‌اند.  حالا که به سلاح دسترسی داری، بعید نیست که برای خودنمایی در مراسم هم از آن استفاده کنی. البته شرایط موجود، تداوم این رسم را توجیه نمی‌کند. داستان آن فرد را شنیده‌ایم که جلوی پای خودش را در قایق سوراخ می‌کرد و معتقد بود رفتارش برای دیگران ضرری ندارد. کسی نمی‌تواند بگوید استفاده کردنش از تفنگ، دلایل شخصی دارد و به دیگران مربوط نیست. همه ما از این رسم متضرر می‌شویم.