گرما زده گی

به گزارش گفتار ما ۲۴، یکی از عوامل زیان آور محیط کاری در روزهای آتی و شروع فصل گرما، گرمازده گی می باشد، عوارض ناشی از گرما به چندین صورت مختلف بوده و با توجه به اینکه همه افراد به نوعی چه در محیط های کاری صنعتی و چه به صورت معمول در معرض گرما زده گی قرار داریم. در اینجا ما به علائم و نشانه های گرما زده گی و راه های پیشگیری و درمان آن می پردازیم. قبل از هر چیز به تعریف گرمازده گی اشاره ای داریم:

گرمازده گی یا سکته گرمایی باعث آسیب به مغز و سایر اندام های داخلی می شود. اگر چه این عارضه بیشتر افراد بالای ۵۰ سال را درگیر می کند اما در افراد جوان ورزشکار نیز رایج است. این عارضه بیشتر به دلیل قرار گرفتن طولانی مدت در معرض هوای گرم و معمولا در ترکیب با کم آبی بدن رخ می دهد در علم طب گرمازده گی عبارت ست از بالا رفتن دمای مرکزی بدن به میزان ۱۰۵ درجه فارنهایت.

علائم و نشانه های آن: تهوع، تشنج، سردرگمی، گیجی و گاهی اوقات از دست دادن هوشیاری و یا کما از عوارض گرما زدگی شدید است.

دیگر نشانه ها عبارتند از سردرد، قرمزی و داغی پوست، ضعف یا گرفتگی عضلانی، ضربان قلب سریع یا ضعیف، تنفس تند و سطحی.

علائمی که نشان می دهد در معرض گرمازدگی هستید، شامل:

ضعف و خستگی – کشیدگی و درد عضلات – استفراغ و تهوع – پوست رنگ پریده و چسبناک– دمای طبیعی بدن – گرفتگی عضلات – سرگیجه – ضعف و غش – ادرار زرد تیره یا نارنجی – سردرد و اسهال است.

راه های پیشگیری: آب زیاد بنوشید: در آب و هوای گرم بدن بیشتر از حد عادی عرق می‌ کند و به این ترتیب آب بدن از دست می‌ رود. در یک روز معمول یک فرد ۵۸ کیلوگرمی باید هشت لیوان آب لیوان متوسط بنوشد. اجتناب از خوردن غذاهای داغ و سنگین، دوری از آفتاب، در ساعات بسیار گرم روز از ورزش شدید خودداری کنید. در عوض پیش از طلوع آفتاب یا پس از غروب آن به دویدن نرم بپردازید. اگر احساس نفس‌تنگی یا تپش قلب می‌ کنید، ورزش را متوقف کنید و سعی کنید بدنتان را مثلا با گرفتن دوش آب سرد خنک کنید. اگر چشم هایتان سیاهی می ‌رود یا دارید بی حال می‌ شوید استراحت کنید. لباس های سبک و خنک با رنگ های روشن بپوشید مثلا از جنس کتان، هم چنین استفاده از کلاه‌‌ های لبه دار ترجیحا منفذ دار ایده‌ خوبی است. از عینک آفتابی برای محافظت از چشم ها استفاده کنید.

افرادی که بیشتر در معرض گرمازده گی قراردارند: کودکان زیر چهارسال و افراد بالای ۶۵ سال که بدن شان با سرعت بسیار کمتری با تغییر درجه حرارت تطبیق می‌ کند، بیماران، افرادچاق، نوزادان به دلیل عدم رشدکافی غدد عرقی بیشتر در معرض خطر ابتلا هستند و بایستی لباس سبک و رنگ روشن برا ی آن ها پوشید.

روش های  درمان گرمازده گی: درمان بستگی به شدت گرمازده گی دارد، درمان بایستی به صورت فوریتی باشد، اولین قدم کاهش سریع دمای بدن فرد می باشد لباس های فرد گرما زده را درآورده و بدن او را در آب سرد فرو برید. می توان با استفاده از یک پارچه یا حوله یا اسفنج ، بدن فرد را با آب سرد خیس کرد یا اینکه قطعات یخ را به آرامی به بدن فرد مالید. اگر مقدار آبی که در اختیار دارید کم است، ابتدا سر و گردن او را خنک کنید. تکه های یخ را روی گردن، زیر بغل و کشاله ران او قرار دهید. توسط وسیله خنک کننده بدن اوراخنک کنید. فرد را حمام کرده و در جای خنک قرار دهید، پاهای فرد را در محل بالاتری نسبت به بدن او قرار دهید تا جریان خون بیشتر به طرف سر او برود و از آسیب به مغز جلوگیری شود. اگر شخص به هوش است، او را تشویق کنید تا کم کم آب یا یک نوشیدنی خنک بنوشد.

• کارشناس پرستاری بیمارستان پلدختر