با آگاهی، فرزندان مان را در مقابل اعتیاد ایمن کنیم

محمد باقر شفیعی، فعال اجتماعی و سردبیر پایگاه خبری تاف نیوز طی یادداشتی اختصاصی که در اختیار روشنا قرار داده است، نوشت: اعتیاد به صورت تمایل شدید جسمانی و روانی فرد به ادامه مصرف یک ماده و یا یک محرک هست که باعث تغییر در شرایط عادی وضعیت جسمانی، روانی و اجتماعی او می‌شود و به عنوان یکی از بزرگترین معضلات دنیای معاصر می‌باشد.

فرایندی است که طی آن سلامت انسانی و اجتماع به خطر انداخته شده و با اختلال در کارکردهای انسان و جامعه به یکی از چالش‌های عمده در سطح جهان و البته کشور ایران تبدیل شده که از یک سو سلامت جامعه را تهدید می‌کند و از سوی دیگر با بسیاری از جرائم و نیز بیماری‌های روحی و جسمی در ارتباط است.

در این راستا مجموعه‌ای از عوامل خانوادگی، اجتماعی، فردی، اقتصادی، درمانی با نسبت‌های متفاوت و رویکردهای مختاف باعث روی آوردن فرد به سمت یک محرک اعتیاد آور می‌شود و از جنبه جامعه شناسی خرد می توان دوره نوجوانی، استعداد ارثی، فقدان قوانین و مقررات جدی، عدم امکانات حمایتی و… را در گرایش به آن مؤثر دانست.

در جامعه کنونی از اعتیاد اغلب به وابستگی به مواد مخدر یا مشروبات الکلی استفاده می شود در حالی که با گسترش فرهنگ مدرن و رواج ارزش ها و هنجارهای مدرن، اعتیاد های رفتاری یا فرایندی چون قماربازی، پرخوری، روابط جنسی، تماشای تصاویر مستهجن یا حتی خریدهای بی مورد و بیش از اندازه نیز مشمول لفظ اعتیاد می شوند.

نظرات گوناگونی در خصوص اعتیاد و فرد معتاد از دیرباز ارایه شده است ولی از دید اکثر جامعه شناسان، اعتیاد یک بیماری اجتماعی است که عوارض جسمی و روانی بسیار زیادی دارد که در آن فرد گرفتار هم برای خود و هم خانواده اش هزینه های فراوان مادی، اجتماعی و حیثیتی به دنبال دارد.

امیل دورکیم جامعه شناس فرانسوی با تأکید بر اهمیت اخلاق و نظم اخلاقی معتقد است اگر نظم اخلاقی مورد توجه نباشد و جامعه، از ارزش ها و اخلاق گریزان شود، این جامعه رو به زوال می رود.

دانستن اینکه چگونه اعتیاد پیشرفت می کند، اجتناب از فشار همتا، دانستن اینکه چگونه اعتیاد پیشرفت می کند، مقابله با فشارهای زندگی، مشاوره گرفتن و… از مهم ترین راهکارهای پیشگیری از اعتیاد عنوان شده است.

در خصوص درمان نیز بایستی گفت که اعتیاد مانند هر بیماری دیگری طی یک فرآیند و برنامه درمانی خاص با همکاری  سازمان ها و ارگان های مختلف مثل سازمان های بهداشتی آموزشی حقوقی رفاه اجتماعی و آموزش شغلی قابل درمان است.

مَخلص کلام اینکه لازم است بدانیم فرد معتاد یک بیمار است و بیماری وی مانند سایر بیماری های موجود، نیاز به درمان و مراقبت های ویژه خود دارد و بایستی بدانیم که در پیشگیری اولیه چگونه فرزندان خود را از همان دوران کودکی تربیت نماییم تا در نوجوانی، جوانی و سنین دیگر گرفتار اعتیاد به مواد مخدر نگردند؛ همانگونه که کودکان  خود را در برابر بعضی بیماری های مسری واکسینه می کنیم و یا با رعایت اصول بهداشت جسمی، خانوادگی، محیط و … سعی می نماییم که فرزندان خود را از ابتلا  به بعضی بیماری ها ایمن سازیم و این پیشگیری اولیه است.